Một trong những cải tiến đáng chú ý nhất của Google thời điểm hiện tại chính là AI Overview – tính năng được thiết kế để cung cấp câu trả lời nhanh chóng, tổng hợp và cá nhân hóa trực tiếp trên trang kết quả tìm kiếm. Điều này đánh dấu một bước tiến lớn từ các kết quả truyền thống, hứa hẹn thay đổi cách người dùng tương tác với thông tin và đặt ra những thách thức, cơ hội mới cho các nhà làm SEO.
AI Overview là gì?
AI Overview (trước đây là Search Generative Experience – SGE) là mô hình tùy chỉnh của Google AI Gemini, được thiết kế để tạo ra các bản tóm tắt thông tin cho các truy vấn tìm kiếm. Các bản tóm tắt này thường xuất hiện nổi bật ở đầu trang kết quả tìm kiếm (SERP), phía trên các kết quả tìm kiếm truyền thống, nhằm cung cấp câu trả lời nhanh chóng và tổng hợp cho người dùng.
Tác động của AI Overview đến SEO
AI Overview mang lại những thay đổi đáng kể cho chiến lược SEO:
- Giảm lượng truy cập (Zero-click search): Một trong những lo ngại lớn nhất là AI Overview có thể cung cấp đủ thông tin, khiến người dùng không cần nhấp vào các trang web nguồn nữa. Điều này có thể dẫn đến giảm lưu lượng truy cập (traffic) cho các website, đặc biệt là những trang không được trích dẫn trong AI Overview. Nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ nhấp (CTR) có thể giảm từ 15% đến hơn 30%.
- Thay đổi trọng tâm SEO: Thay vì chỉ tập trung vào việc tối ưu hóa từ khóa để đạt vị trí cao, các chuyên gia SEO cần chuyển hướng sang việc tạo ra nội dung chất lượng cao, chuyên sâu, đáng tin cậy và trả lời trực tiếp các câu hỏi của người dùng.
- Ưu tiên nội dung có cấu trúc rõ ràng: AI dễ dàng trích xuất thông tin từ các nội dung được tổ chức tốt, sử dụng tiêu đề (heading), gạch đầu dòng (bullet points) và bảng biểu.
- Ưu tiên các website đạt chuẩn E-E-A-T: Google AI Overview ưu tiên các nguồn đáng tin cậy, có kinh nghiệm thực tế, chuyên môn sâu, thẩm quyền và độ tin cậy cao (Experience, Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness).
Cách tối ưu hóa website cho AI Overview
Để tối ưu hóa website của bạn trong kỷ nguyên AI Overview, cần thay đổi tư duy từ việc chỉ tập trung vào từ khóa sang việc cung cấp giá trị thông tin hữu ích và trải nghiệm người dùng vượt trội:
1. Tập trung vào E-E-A-T
- Kinh nghiệm (Experience): Chia sẻ các trường hợp thực tế (case study), kinh nghiệm cá nhân hoặc câu chuyện liên quan đến chủ đề. Sử dụng hình ảnh và video tự chụp để chứng minh trải nghiệm trực tiếp.
- Chuyên môn (Expertise): Đảm bảo tác giả có bằng cấp, chứng chỉ hoặc kinh nghiệm phù hợp trong lĩnh vực. Thêm tiểu sử tác giả rõ ràng.
- Thẩm quyền (Authoritativeness): Xây dựng các liên kết ngược (backlink) chất lượng từ các trang web uy tín, báo chí và diễn đàn chuyên ngành.
- Độ tin cậy (Trustworthiness): Đảm bảo website bảo mật (HTTPS), có chính sách bảo mật rõ ràng và thông tin liên hệ minh bạch. Cập nhật nội dung thường xuyên để đảm bảo tính chính xác và mới nhất, đặc biệt quan trọng với các chủ đề YMYL (Your Money Your Life – sức khỏe, tài chính, an toàn…).
2. Hiểu rõ ý định tìm kiếm (Search Intent) và trả lời trực tiếp các câu hỏi
- Nghiên cứu sâu sắc ý định đằng sau truy vấn của người dùng.
- Tạo nội dung giải đáp trực tiếp các câu hỏi cụ thể. Sử dụng các từ khóa dạng câu hỏi (ai, cái gì, khi nào, ở đâu, tại sao, làm thế nào, là, có thể, nên…).
- Tạo phần “Câu hỏi thường gặp” (FAQ) với tiêu đề dạng câu hỏi và câu trả lời súc tích.
- Sử dụng các công cụ như Google Search Suggest/Related Questions và “People Also Ask” (PAA) để tìm các câu hỏi liên quan.
3. Cấu trúc nội dung rõ ràng, dễ hiểu
- Sử dụng các tiêu đề (H1, H2, H3,…) một cách logic để phân cấp thông tin.
- Trình bày thông tin dưới dạng danh sách gạch đầu dòng (bullet points), danh sách được đánh số, bảng so sánh và checklist.
- Viết các đoạn văn ngắn gọn, súc tích (40-80 từ).
- Trả lời câu hỏi ngay trong 2-3 dòng đầu tiên của mỗi phần hoặc đoạn có chứa câu hỏi.
4. Tối ưu hóa từ khóa đuôi dài (Long-tail keywords)
- AI Overview thường ưu tiên các cụm từ tìm kiếm phức tạp và dài.
- Tập trung vào các cụm từ khóa có từ 4 từ trở lên, trả lời các câu hỏi chi tiết.
5. Sử dụng dữ liệu có cấu trúc (Schema Markup)
Triển khai Schema Markup phù hợp với nội dung của bạn (ví dụ: FAQPage schema, HowTo schema) để giúp Google hiểu rõ hơn về ngữ nghĩa nội dung và dễ dàng trích xuất thông tin.
6. Tối ưu hóa trải nghiệm người dùng (UX)
- Đảm bảo tốc độ tải trang nhanh trên cả thiết bị di động và máy tính để bàn.
- Thiết kế website thân thiện với thiết bị di động (responsive design).
- Cung cấp điều hướng rõ ràng, dễ sử dụng.
7. Đa dạng hóa định dạng nội dung
Bên cạnh văn bản, hãy cân nhắc tạo video, infographic, podcast, bảng biểu, công cụ tương tác để cung cấp thông tin theo nhiều cách khác nhau, thu hút sự chú ý của AI.
8. Thường xuyên cập nhật và kiểm tra nội dung
Giữ nội dung luôn mới nhất và chính xác. Các thông tin lỗi thời có thể bị AI bỏ qua.
9. Ưu tiên nội dung hình ảnh và video
AI Overview ngày càng ưu tiên nội dung video và hình ảnh hơn các câu trả lời dựa trên văn bản truyền thống. Điều này đặc biệt có lợi cho các hướng dẫn bằng video, trình diễn sản phẩm và nội dung hình ảnh hấp dẫn.
Theo Báo cáo tiếp thị video của Wyzowl, 91% doanh nghiệp cho biết tiếp thị video đã giúp tăng lưu lượng truy cập của họ.
Google AI ưu tiên các hướng dẫn bằng video và bản demo sản phẩm vì chúng cung cấp cách trả lời câu hỏi của người dùng hấp dẫn và thiết thực hơn. AI Overviews hiện nhúng nội dung video trực tiếp vào kết quả tìm kiếm.
Làm thế nào để theo dõi hiệu suất từ AI Overview?
Hiện tại, Google chưa cung cấp một công cụ báo cáo riêng biệt trong Google Search Console để theo dõi hiệu suất cụ thể từ AI Overview. Tuy nhiên, bạn có thể gián tiếp theo dõi thông qua các cách sau:
- Google Search Console: Theo dõi lượng nhấp chuột (clicks) và hiển thị (impressions) của các truy vấn và trang cụ thể. Nếu website của bạn được trích dẫn trong AI Overview, bạn có thể thấy sự thay đổi trong lượng hiển thị và nhấp chuột (có thể giảm nhấp chuột nếu người dùng đã tìm thấy câu trả lời đầy đủ trong AI Overview, hoặc tăng nhấp chuột nếu họ muốn tìm hiểu sâu hơn).
- Công cụ SEO của bên thứ ba: Một số công cụ SEO như Semrush, Ahrefs, Moz đang phát triển các tính năng để theo dõi sự xuất hiện của AI Overview cho các từ khóa nhất định và phân tích tác động của nó đến thứ hạng và lượng truy cập.
Bằng cách tập trung vào việc cung cấp giá trị thực sự cho người dùng và tối ưu hóa theo các nguyên tắc trên, bạn sẽ tăng cơ hội để website của mình xuất hiện và được trích dẫn trong AI Overview, từ đó duy trì và phát triển hiệu quả SEO trong kỷ nguyên AI.
Chào mọi người, mình là Thiện. Hiện tại mình đang là một SEO freelancer, với mong muốn chia sẻ kiến thức cũng như tư vấn rõ hơn những kinh nghiệm về SEO đến với các bạn SEO newbie cũng như khách hàng. Hy vọng sẽ giúp ích được cho mọi người trong việc nghiên cứu và triển khai các công việc liên quan đến SEO.